Horlama burun ucundan gırtlağa kadar oluşan herhangi bir noktadaki tıkanıklığa bağlı oluşur. Bu hava yolunun en dar yeri burun girişleridir. Horlama durumunda burun ucundan gırtlağa kadar tam KBB muayenesi yapılması gerekir. Uykuda nefesin bir süre kesilmesi uyku apnesi olarak isimlendirilir. Uyku apnesi sırasında vücut oksijensiz kaldığı için tedavi edilmesi gereken ciddi bir durumdur.
Horlama ve uyku apnesi bulunan hastalar gece ağzı açık uyur. Bu yüzden gündüz boğaz sorunları ortaya çıkar. Sabah yorgun uyanma, gündüz uyku hali olur. Günlük yaşamda konsantrasyon bozukluğu olacağı için verim düşer. Trafikte araç kullanırken uyuklamaya bağlı kazalar yaşanabilir. Uykuda oksijensiz kalmaya bağlı gündüz baş ağrısı yaşayabilir. Uzun süre apnelerin devam etmesi kalp ve akciğer sorunlarına neden olabilir.
Erişkinde burun içinde en sık burun kıkırdak eğriliği (septum deviasyonu) ve burun etlerinde büyüme (konka hipertrofisi) horlamaya neden olur. Yumuşak damak seviyesinde darlık olması, yumuşak damağın sarkması, dil kökünün büyük olması diğer nedenlerdir.
Çocuklarda horlama ve uyku apnesine en sık geniz eti (adenoid vejetasyon) neden olur. Daha az sıklıkta bademciklerin aşırı büyük olması ve burun etlerinin aşırı büyük olması neden olur. Uzun süre tedavi edilmezse diş yapısı bozulur, damak yukarı doğru yer değiştirir, buna bağlı burun kıkırdağında eğrilik oluşabilir. Yüz yapısını bozarak adenoid face dediğimiz uzun bir yüz yapısı ortaya çıkar. Tedavisinde tıkanıklığa neden olan geniz eti ameliyatla alınır. Eğer sorun bademciklerde ise küçültülebilir veya tamamen alınabilir.
Horlama ve uyku apnesi tedavi edilebilir hastalıklardır. Mutlaka KBB hekimi tarafından değerlendirilmelidir. Endoskopik inceleme ve görüntüleme sonuçlarına göre anatomik bozukluklar düzeltilir. Ameliyat öncesi veya sonrasında uyku testi (polisomnografi) yapılarak tedavi şekillendirilir. Çok ağır apnesi olan hastalar CPAP dediğimiz uyku sırasında maske ile burundan basınçlı hava üfleyen makineler kullanmak zorunda kalabilir.
Op. Dr. Uğur DEMİRCİ.